मैगी खरीदने जा रहे है तो पढ़ें यह खबर

छिपा हो सकता है अजीनोमोटो

(Monosodium Glutamate MSG Ajinomoto)

सफेद रंग का चमकीला सा दिखने वाला मोनोसोडि़यम ग्‍लूटामेट यानी अजीनोमोटो, Monosodium Glutamate MSG Ajinomoto एक सोडियम साल्‍ट है। अगर आप चाइनीज़ डिश के दीवाने हैं तो यह आपको उसमें जरूर मिल जाएगा क्‍योंकि यह एक मसाले के रूप में उनमें इस्‍तमाल किया जाता है।
शायद ही आपको पता हो कि यह खाने का स्‍वाद बढ़ाने वाला मसाला वास्तव में यह धीमा जहर खाने का स्वाद नहीं बढ़ाता बल्कि हमारी स्वाद ग्रन्थियों के कार्य को दबा देता है जिससे हमें खाने के बुरे स्वाद का पता नहीं लगता। मूलतः इस का प्रयोग खाद्य की घटिया गुणवत्ता को छिपाने के लिए किया जाता है।
यह सेहत के लिए भी बहुत खतरनाक होता है।
जान लें कि कैसे-
* सिर दर्द, पसीना आना और चक्‍कर आने जैसी खतरनाक बीमारी आपको अजीनोमोटो से हो सकती है। अगर आप इसके आदि हो चुके हैं और खाने में इसको बहुत प्रयोग करते हैं तो यह आपके दिमाग को भी नुकसान कर सकता है।
* इसको खाने से शरीर में पानी की कमी हो सकती है। चेहरे की सूजन और त्‍वचा में खिंचाव महसूस होना इसके कुछ साइड इफेक्‍ट हो सकते हैं।
* इसका ज्‍यादा प्रयोग से धीरे धीरे सीने में दर्द, सांस लेने में दिक्‍कत और आलस भी पैदा कर सकता है। इससे सर्दी-जुखाम और थकान भी महसूस होती है। इसमें पाये जाने वाले एसिड सामग्रियों की वजह से यह पेट और गले में जलन भी पैदा कर सकता है।
* पेट के निचले भाग में दर्द, उल्‍टी आना और डायरिया इसके आम दुष्प्रभावों में से एक हैं।
* अजीनोमोटो आपके पैरों की मासपेशियों और घुटनों में दर्द पैदा कर सकता है। यह हड्डियों को कमज़ोर और शरीर द्वारा जितना भी कैल्‍शिम लिया गया हो, उसे कम कर देता है।
* उच्च रक्तचाप की समस्‍या से घिरे लोगों को यह बिल्‍कुल नहीं खाना चाहिए क्‍योंकि इससे अचानक ब्‍लड प्रेशर बढ़ और घट जाता है।
* व्‍यक्तियों को इससे माइग्रेन होने की समस्‍या भी हो सकती है। आपके सिर में दर्द पैदा हो रहा है तो उसे तुरंत ही खाना बंद कर दें।
* अजीनोमोटो की उत्पादन प्रक्रिया भी विवादास्पद है : कहा जाता है कि इसका उत्पादन जानवरों के शरीर से प्राप्त सामग्री से भी किया जा सकता है।
*अजीनोमोटो बच्चों के लिए बहुत हानिकारक है। इसके कारण स्कूल जाने वाले ज्यादातर बच्चे सिरदर्द के शिकार हो रहे हैं। भोजन में एमएसजी का इस्तेमाल या प्रतिदिन एमएसजी युक्त जंकफूड और प्रोसेस्ड फूड का असर बच्चों के शारीरिक और मानसिक विकास पर पड़ता है। कई शोधों में यह बात साबित हो चुकी है कि एमएसजी युक्त डाइट बच्चों में मोटापे की समस्या का एक कारण है। इसके अलावा यह बच्चों को भोजन के प्रति अंतिसंवेदनशील बना सकता है। मसलन, एमएसजी युक्त भोजन अधिक खाने के बाद हो सकता है कि बच्चे को किसी दूसरी डाइट से एलर्जी हो जाए। इसके अलावा, यह बच्चों के व्यवहार से संबंधित समस्याओं का भी एक कारण है।

छिपा हो सकता है अजीनोमोटो

अब पूरी दुनिया में मैगी नूडल बच्चे बड़े सभी चाव से खाते हैं, इस मैगी में जो राज की बात है वो है
Hydrolyzed groundnut protein और स्वादवर्धक 635 Disodium ribonucleotides
यह कम्पनी यह दावा करती है कि इसमें अजीनोमोटो यानि MSG नहीं डाला गया है।
जबकि Hydrolyzed groundnut protein पकने के बाद अजीनोमोटो यानि MSG में बदल जाता है और Disodium ribonucleotides इसमें मदद करता है।

 ज्यादा जानकारी के लिये मेरे अन्य पोस्ट देखें।लाइक करे पोस्ट को, आपका एक लाइक मदद करता है मेरी अन्य लोगो तक जानकारी पहुँचाने में एक लाइक जरूर करें ।

 For Further Information Contact Me:-  

Dr.HARJASPAL  SINGH [AYURVEDIC   SPECIALIST]   
Mobile No. 8427859200
Mobile No. 9464588320

E-Mail:- harjas1987@gmail.com

Website:- www.harjasayurved.com

Fatty liver disease if not controlled can lead to cancer

Excessive consumption of alcohol and increased prevalence of obesity has made fatty liver disease as serious as hepatitis B and C, say experts.
The liver is the second largest organ in one's body, which is located under the rib cage on the right side. It processes what one eats and drinks and converts it into energy and nutrients that the body can use. The liver also removes harmful substances from the blood. According to experts, non-alcoholic fatty liver disease is now one of the most common causes of chronic liver disease, which could be caused by obesity, eating junk food, lack of exercise, diabetes and high cholesterol.
Alcoholic and NAFL (non-alcoholic fatty liver) disease could lead to cancer. Liver cancer is the third leading cause of cancer-related deaths in the world. If the damage is not controlled at this stage by lifestyle changes, it may progressively lead to liver cirrhosis, requiring a liver transplant.
It has been seen in various studies that nearly 20 percent of the general population suffers from NAFL. This figure increases to up to 80 percent in those who are obese or diabetic. Up to five percent of these can develop progressive disease.
Hepatitis B carriers are there in two to four percent of the general population and hepatitis C is about 1.5 percent. As the incidence of fatty liver increases progressively, patients of fatty liver requiring transplant may soon surpass those of hepatitis B and C.
Fatty liver is the accumulation of fat in the liver cells. Fatty liver may be associated with liver swelling (inflammation) in some patients leading to slow liver cell death, scarring, ultimately causing cirrhosis.
The disease can be diagnosed easily through ultrasound. Patients come either with non-specific pain and lethargy. Ultrasound diagnoses the disease easily. MRI is more specific, final diagnosis and classification is done by a liver biopsy.
While doctors said that the disease is not passed in generations, they pointed out that dietary patterns within families are usually the same.

 ज्यादा जानकारी के लिये मेरे अन्य पोस्ट देखें।लाइक करे पोस्ट को, आपका एक लाइक मदद करता है मेरी अन्य लोगो तक जानकारी पहुँचाने में एक लाइक जरूर करें ।

 For Further Information Contact Me:-  

Dr.HARJASPAL  SINGH [AYURVEDIC   SPECIALIST]   
Mobile No. 8427859200
Mobile No. 9464588320

E-Mail:- harjas1987@gmail.com

Website:- www.harjasayurved.com

Dulcoflex Tablets Details

               Dulcoflex Tablets Details 

Dulcoflex tablet is allopathic medicine for getting relief from occasional constipation. Generic name of this medicine is Bisacodyl. Bisacodyl salt is stimulant laxative for emptying bowel. This medicine is for oral intake, 1 tablet should be taken with glass of water. The laxative effect of medicine takes place after six hours of oral intake. So when taken at bed time, evacuation of bowel takes place next morning.

It should not be chewed or crushed as that may destroy protective coating of medicine. This medicine is not meant for long term use and should be taken only occasionally as per need.

This medicine should not be taken for more than a week. Long term use causes laxative dependence and chronic constipation.

This medicine should not be taken with antacids and milk. Maintain a gap of 1-2 hours between milk, antacid intake and Dulcoflex use.

ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਮੇਰੀਆਂ ਹੋਰ ਪੋਸਟਾਂ ਵੇਖੋ। ਇਕ Like ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਬਣਦਾ ਹੈ । ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚਾਨ ਲਈ Like ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ। 

 For Further Information Contact Me:-  

Dr.HARJASPAL  SINGH [AYURVEDIC   SPECIALIST]   
Mobile No. 8427859200
Mobile No. 9464588320

E-Mail:- harjas1987@gmail.com

Website:- www.khalsaayurved.com

 

    

”ਓ ਡਾਕਟਰ! ਤੂੰ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੱਲ ਦੇਖ, ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜੇਬ੍ਹ ਵੱਲ ਨਾ ਦੇਖ।”

ਕਲਕੱਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਕੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਦਵਾ-ਪਰਚੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 98.03% ਗੈਰ-ਤਰਕਸੰਗਤ ਸਨ। ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਫਾਲਤੂ ਸਨ, ਕਈਆਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਅਸਰਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਫਾਲਤੂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਵ ਜਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਮੂਹਰੇ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ, ਐਂਟੀਬਿਓਟਿਕਸ (ਕੀਟਾਣੂ-ਰੋਧੀ ਦਵਾਈਆਂ), ਦਰਦ-ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮਿਹਦੇ ’ਚ ਤੇਜ਼ਾਬ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ੀਆਂ (ਖਾਸ ਤੌਰ ਉਹ ਜਿਹੜੀਆਂ ਤੇਜ਼ਾਬ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਨੂੰ ਉੱਕਾ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ) ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੋਆ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਲੱਗਭੱਗ 50% ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦਵਾ-ਪਰਚੀਆਂ ’ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਤੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਸਮੁੱਚੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ-ਟਾਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੋਟੀਆਂ ਖੁਰਾਕਾਂ ਖੁਆਈਆਂ ਜਾਂ ਪਿਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘੱਟ ਜਾਂ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਆਮ ਲੋਕ ਕੈਮਿਸਟਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਹੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਤੇ ਟਾਨਿਕ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ/ਕੈਪਸੂਲ/ਘੋਲ ਲੈ ਕੇ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿ੍ਰਕਟਰ ਯੁਵਰਾਜ ਤੇ ਫਿਲਮੀ ਐਕਟਰ ਸਲਮਾਨ ਖਾਨ ਜਿਹਿਆਂ ਨੂੰ ਬਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰਬਣਾ ਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਜੀਓ ਜੀ ਭਰ ਕੇ ਵਰਗੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਆਕੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਫੈਸ਼ਨ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਤੰਦਰੁਸਤ ਤੇ ਚੰਗੇ-ਭਲੇ ਖਾਂਦੇ-ਪੀਂਦੇ ਬੰਦਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ। ਗੱਲ ਕੀ, ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਣ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਵਾ-ਕੰਪਨੀਆਂ (ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਏਜੰਟ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਡਾਕਟਰ) ਮੋਟੀਆਂ ਰਕਮਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਜੇਬ੍ਹਾਂ ’ਚ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ-ਟਾਨਿਕਾਂ ਦਾ ਸਲਾਨਾ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ 68 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਭਾਵ ਲੱਗਭੱਗ 34000 ਕਰੋੜ ਰੁਪੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਲਾਨਾ ਸਿਹਤ-ਬਜਟ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ) ਹੈ। ਭਾਰਤ ‘ਚ ਹਾਲਤ ਕੋਈ ਵੱਖਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਾਲ 2003 ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਕਣ ਵਾਲ਼ੇ ਕੁਝ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਬਰਾਂਡ ਦੇ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ-ਟਾਨਿਕਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 440 ਕਰੋੜ ਰੁਪੈ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪੈ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਰੈਨਬੈਕਸੀ ਦੇ ਬਰਾਂਡ ਰੀਵਾਈਟਲ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਜੋ ਕਿ 2003 ’ਚ 47 ਕਰੋੜ ਸੀ, ਹੁਣ 160 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਸਟੈਂਡਰਡ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ (ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਆਪਣੇ ਕੋਰਸ ਦੌਰਾਨ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ) ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਵਾਂ ਕਿ ਆਮ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਬਹੁਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ ਗੈਰ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਉੱਕਾ ਹੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਦੀਆਂ ਸ਼ਰੇਆਮ ਧੱਜੀਆਂ ਉਡਾ ਕੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਵਿਟਾਮਿਨ ਕੀ ਹਨ? ਵਿਟਾਮਿਨ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਥੋੜੀ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਖੁਰਾਕੀ ਤੱਤ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਸਰੀਰ ’ਚ ਚੱਲਣ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਾਇਣਿਕ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਰੂਪ ’ਚ ਜ਼ਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਹਿਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਖਣਿਜ ਵੀ ਇਸੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ’ਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੱਤ ਫਲਾਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਦੁੱਧ, ਮੀਟ ਤੇ ਹੋਰ ਖੁਰਾਕੀ ਖਾਧ-ਪਦਾਰਥਾਂ ’ਚ ਠੀਕ-ਠਾਕ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇ ਇੱਕ ਆਮ ਵਿਅਕਤੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਭੋਜਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਕੁਝ ਖਾਸ ਹਾਲਤਾਂ ਜਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਤੇ ਖਣਿਜ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਸਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਸੇ ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਜਿਵੇਂ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਇਲਾਕੇ ਜਿਵੇਂ ਆਈਓਡੀਨ ਦੀ ਘਾਟ ਵਾਲ਼ੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। ਪਰ ਹੋ ਕੀ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਝੱਟ ਵਿਟਾਮਿਨ ਲਿਖ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਛਾਣਬੀਣ ਕੀਤੇ ਕਿ ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੈ ਜਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ’ਚ ਤਾਂ ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਅਕਸਰ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਰੁਝੇਵੇਂ ਕਾਰਨ ਨਾ ਹੀ ਸਮੇਂ ’ਤੇ, ਨਾ ਹੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਭੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਅਬਾਦੀ ’ਚ ਢਿੱਡ ਕੱਟ ਕੇ ਜੀਣ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉੱਤੋਂ ਵਿੱਤੋਂ ਬਾਹਰਾ ਕੰਮ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਮਾਨਸਿਕ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਥਕਾਵਟ ਦੀ ਹਾਲਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਥੋੜਾ ਖਾਂਦੇ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਲੱਗਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦੀ ਥਾਂ ਸਿੱਧਾ ਰਾਹ ਇਹ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਟਾਨਿਕਪਿਆਓ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਜ਼ਨ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਗਰੀਬ ਅਬਾਦੀ ’ਚ ਆਮ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤਾ ਕੰਮ, ਮਾਨਸਿਕ-ਸਰੀਰਕ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪੋਸ਼ਕ ਭੋਜਨ ਨਾ ਮਿਲਣਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇਹੋ ਆਮ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਨਹੀਂ ਜਿਹਨਾਂ ਲਈ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕ ਲਿਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਖੰਘ-ਜ਼ੁਕਾਮ, ਪਾਚਣ-ਸ਼ਕਤੀ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਗੜਬੜਾਂ, ਕੋਈ ਵੀ ਬੁਖਾਰ ਆਦਿ ਲਈ ਵਿਟਾਮਿਨ ਲਿਖਣ ਦਾ ਜਿਵੇਂ ਕਨੂੰਨਪਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਅਕਸਰ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ’ਚ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੇ ਕੈਪਸੂਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਰੀਰ ’ਤੇ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਟਾਮਿਨਏ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪੁਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਕਾਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੋਪੜੀ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਰਦਰਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਅੰਦਰ ਪਲ ਬੱਚੇ ’ਚ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨੁਕਸ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਈਸਿਨ ਖੂਨ ‘ਚ ਯੂਰਿਕ ਏਸਿਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਗਠੀਏ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਈਸਿਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਤੇ ਕੈਲਸ਼ਿਯਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗੁਰਦੇ ’ਚ ਪਥਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ਼ ਦਿਲ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ 20% ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਜ਼ 0.8-1.2 ਮਿ.ਗ੍ਰਾ. ਫੋਲਿਕ ਏਸਿਡ (ਬੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ਼ ਵੀ ਦਿਲ ’ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਮਲਟੀਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ’ਚ ਗਦੂਦਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਤਾਂ ਕਈ ਮਾਅਨਿਆਂ ‘ਚ ਹੋਰ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਟੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਲ਼ਾ ਪੀਲ਼ੀਆ ਤੇ ਏਡਜ਼ ਜਿਹੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਖੁਦ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਕਾਰਨ ਰੀਐਕਸ਼ਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ਼ ਸਬੰਧਤ ਕਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ-ਟਾਨਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਇਹਨਾਂ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ਼ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ’ਚ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹਨਾਂ ਉੱਪਰ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਿਟਾਮਿਨ ਜਾਂ ਟਾਨਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਹੈਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਹੈਅਤੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ’ਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਲਈ ਅਲੱਗ ਤੋਂ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਨੂੰਨੀ ਧਾਰਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਖੁਰਾਕੀ ਪਦਾਰਥ ਕਹਿ ਕੇ ਵੇਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ ਭਾਰਤੀ ਦਵਾਈ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ’ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ’ਚ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕੋਲ਼ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨੱਕ ਥੱਲੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਆਦਮੀ ਜੋ ਪੰਜ-ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪੈ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਾਲ਼ਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ 100-150 ਦਾ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦਾ ਪੱਤਾ ਲਿਖਣਾ ਉਸਨੂੰ ਭੁੱਖੇ ਮਾਰਨਾ ਹੈ। ਇੰਨੇ ਰੁਪੈ ’ਚ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਖਾ ਸਕਦਾ ਜੋ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪੱਤੇ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਜਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ-ਟੀਕਿਆਂ ’ਚ ਲੱਭਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗਰੀਬੀ, 12-16 ਘੰਟੇ ਦਾ ਕੰਮ, ਰਹਿਣ ਦੀਆਂ ਭਿਅੰਕਰ ਹਾਲਤਾਂ, ਥੋੜਾ ਜਾਂ ਅਸੰਤੁਲਤ ਭੋਜਨ ਆਦਿ ਜਿਹੀਆਂ ਜੀਵਨ-ਹਾਲਤਾਂ ਨਾਲ਼ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਉਹ ਤਦ ਤੱਕ ਮੁਕਤੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਜੀਵਨ-ਹਾਲਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਉਪਰਾਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕੋਈ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸੇ ਵਾਲ਼ੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਫਿਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਲਿਖ ਕੇ ਦੇਣ ’ਚ ਕੋਈ ਹਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਡੀਕਲ ਫਾਇਦੇ/ਨੁਕਸਾਨ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਓਨੇ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਅਸੀਂ ਕਰ ਹੀ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਦੂਸਰਾ, ਇਹ ਲੋਕ ਇੰਨਾ ਕੁ ਚੰਗਾ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਤੇ ਖਣਿਜ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕੀਘਾਟ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਸ ਤਬਕੇ ’ਚ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਲਿਖ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਸਮਝ ਕੇ ਉਂਝ ਦਾ ਉਂਝ ਸਰੀਰ ’ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਹਿੱਸਾ ਸਰੀਰ ’ਚ ਰਹੇਗਾ ਉਹ ਦੁਰ-ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੀ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ। ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਤਾਂ ਹੋਵੇਗਾ ਹੀ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਜਾਂ ਵੇਚੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਟਾਨਿਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਗੋਰਖਧੰਦਾ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ? ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕ ਈਸ਼ੇਂਸਲਜ਼ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਫਰਮਾਕਾਲੋਜੀ (ਲੇਖਕ – ਕੇ.ਡੀ.ਤਿ੍ਰਪਾਠੀ) ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਲੋੜੋਂ ਬਹੁਤੇ ਪ੍ਰੋਮੋਟ, ਲੋੜੋਂ ਬਹੁਤੇ ਲਿਖੇ ਤੇ ਲੋੜੋਂ ਬਹੁਤੇ ਖਾਧੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਟਾਮਿਨ ਈ, ਸੀ ਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਸਾਰੇ ਐਂਟੀ-ਆਕਸੀਡੈਂਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਇਸੇ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਗੋਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 

ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਮੇਰੀਆਂ ਹੋਰ ਪੋਸਟਾਂ ਵੇਖੋ। ਇਕ Like ਤਾਂ ਜਰੂਰ ਬਣਦਾ ਹੈ । ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚਾਨ ਲਈ Like ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ। 

 For Further Information Contact Me:-  

Dr.HARJASPAL  SINGH [AYURVEDIC   SPECIALIST]   
Mobile No. 8427859200
Mobile No. 9464588320

E-Mail:- harjas1987@gmail.com

Website:- www.harjasayurved.com